
Solić? Nie solić?
Każdy słyszał choć raz, że sól jest niezdrowa, że powinniśmy jej unikać. Owszem, sól w nadmiarze zdrowa nie jest i powinniśmy ją ograniczać. Uznaje się, że 5 g soli dziennie jest wystarczającą dawką. Tradycyjną sól dobrze zastąpić mieszankami ziołowymi z solą lub solą niskosodową. Tak naprawdę szkodzi nam nie sól, a sód w niej zawarty. Jego dobowa dawka średnio wynosi ok. 1500 mg; dla dzieci 750-1200 mg. Poza solą zawierają go także różne warzywa oraz przetworzona żywność. To kolejny powód, by dokładnie czytać etykiety – prawie 60% sodu w naszej diecie pochodzi z żywności przetworzonej. Zawartość sodu jest podawana w tabeli wartości odżywczych. Zbyt dużo sodu w diecie zwiększa ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego, udaru mózgu, zawału serca, a nawet raka żołądka.
Zalecenia to jedno, smak potraw to drugie. Co zamiast soli? Zioła. Jakie? To zależy. Zależy od potrawy.
Wołowina dobrze czuje się w towarzystwie liścia laurowego, majeranki, gałki muszkatołowej, cebuli, szałwii, pieprzu i tymianku.
Cielęcina smakować będzie z czosnkiem, cebulą, pieprzem i oregano.
Do drobiu pasuje imbir, majeranek, oregano, papryka, rozmaryn, szałwia, tymianek i estragon.
Ryba z curry, koperkiem, gorczycą, cytryną, majerankiem, pieprzem i papryką,
Marchewka lubi cynamon, goździki, majeranek, gałkę muszkatołową, rozmaryn i szałwię.
Ziemniaki wolą imbir, cebulę, natkę pietruszki, paprykę, a także majeranek i szałwię.
Cukinia dobrze komponuje się z goździkami, curry, majerankiem, gałką muszkatołową, rozmarynem i szałwią.
Dynia natomiast z cynamonem, imbirem, cebulą oraz gałką muszkatołową.
Pomidory można podać z bazylią, liściem laurowym, koperkiem, majerankiem, cebulą, oregano,natką pietruszki i pieprzem.
Lubczyk dodany do zupy zastąpi nie tylko sól, ale słoną maggi, którą niektórzy sowicie doprawiają.
Bazylia wzbogaca dania z pomidorów, sałatki, mięsa i ryby.
Estragon to idealna przyprawa do drobiu oraz dań z jajek.
Kolendrę najlepiej dodać do dań rybnych, mięsnych i z roślin strączkowych.
Majeranek i tymianek to uzupełniające się wzajemnie bardzo aromatyczne zioła, które dodane do dań z kapusty oraz z roślin strączkowych nie tylko wzbogacą ich smak, ale uczynią potrawę lepiej strawną. Idealnie pasują także do ziemniaków.
Liść laurowy pasuje do zup, sosów i wołowiny.
Zwykłą sól kamienną lepiej zastąpić albo mieszanką soli ziołowej (sól + zioła, można zrobić samodzielnie), albo solą czarną lub różową, himalajską. Jest zdrowsza. Na rynku obecne są także inne sole, wzbogacane różnymi minerałami. Wystarczy pamiętać tylko o tym, by zawartość sodu była niska. Tak w soli, jak i w innych produktach, które na co dzień spożywamy – żywność przetworzonej (tu jest jej najwięcej), konserwowej, a także wodzie mineralizowanej.
Sól soli nierówna, czyli rodzaje soli
Sól kamienna – jej głównym składnikiem jest chlorek sodu. Sól wielicka ma szarawy odcień ze względu na domieszkę iłu. Najbardziej powszechna sól w Polsce – z kopalni „Wieliczka”. Oczyszczona sól kamienna otrzymywana jest w warzelniach. Sól warzona jest bardziej słona, niż kamienna.
Sól morska – otrzymywana w wyniku naturalnego odparowywania wody morskiej o dużym zasoleniu. W jej skład wchodzą różne pierwiastki, np. magnez, selen, cynk, jod. Ponieważ w jej produkcji nie stosuje się chemicznego wybielania, ma kolor lekko szarawy. Może być także delikatnie wilgotna, co świadczy tylko o dużej zawartości minerałów. Jej smak jest bardziej intensywny, niż soli kamiennej.
Sól himalajska – wydobywana ręcznie w rejonie wschodniego pasa Himalajów w Pakistanie. Uchodzi za najzdrowszą sól ziemi.Zawiera potas, magnez, wapń i żelazo. Swój różowy kolor zawdzięcza właśnie zawartości żelaza. Pomaga oczyszczać organizm z metali ciężkich, działa antybakteryjnie, obniża ciśnienie i wspomaga układ krwionośny.
Sól hawajska – jest wyjątkowo cenna, gdyż pozyskuje się ją w długim procesie produkcji. To sól oceaniczna z wód Pacyfiku. Jej czerwony kolor to wynik zawartości minerałów z wulkanicznej, żyznej gleby. Smak również ma delikatnie ziemisty.
Sól czarna – a dokładnie szaro-fioletowa, o zdecydowanym, ostrym smaku przypominającym smak jajek. Jest to wynikiem zawartości siarczanów: sodu i żelaza oraz siarkowodoru. Wspomaga układ trawienny, przeciwdziała wzdęciom i likwiduje zgagę.